Vertel je het je team als je een moeilijke maand hebt gehad? Hoe open ben je over jullie financiële situatie? Kan je toegeven dat ook jij niet altijd alle antwoorden hebt? Als ondernemer is het niet gek als je deze vragen weleens hebt. De balans tussen transparantie en sterk leiderschap is een belangrijke. Te weinig openheid zorgt voor wantrouwen en misschien zelfs wel geruchten, terwijl te veel openheid onzekerheid of onvrede kan veroorzaken. Maar waar ligt die grens dan?
Waarom eerlijkheid krachtig is
Authentiek leiderschap begint met eerlijkheid. Medewerkers hebben een fijn gevoel voor wanneer je dingen verzwijgt of mooier voorstelt dan ze zijn. En in het tijdperk van sociale media, reviews en een opendeurenbeleid blijven geheimen niet lang geheim.
De voordelen van strategische eerlijkheid
Eerlijkheid duurt het langst. Maar dat betekent niet dat je álles móet delen. Lieg ook zeker niet, maar wees wel strategisch in wat je deelt, want dat kan je een hoop voordelen opleveren. Denk aan…
• Opbouwen van vertrouwen: mensen werken harder (en graag) voor leiders die ze vertrouwen
• Maken van betere keuzes: medewerkers met de juiste informatie maken betere keuzes
• Verminder stress: niemand hoeft energie te verspillen aan geruchten en het in stand houden van verhalen
• Oplossen van problemen: je team kan helpen met het oplossen van uitdagingen en problemen als ze weten dat die er zijn
• Verhoog de loyaliteit: mensen blijven langer bij eerlijke werkgevers
Een goed voorbeeld: een software-startup ging door een moeilijkere periode. In plaats van te doen alsof alles op rolletjes liep, vertelde de eigenaar zijn team dat het een uitdagende tijd is en dat ze het konden oplossen door óf meer winst te maken óf door de kosten drastisch te verlagen. Door aan te geven dat-ie hulp nodig had van zijn medewerkers, kwam het team met creatieve kostenbesparingen en verhoogde ze hun inzet. De startup groeide door de eerlijkheid en het opgebouwde en steeds sterker wordende vertrouwen uit tot een succesvol bedrijf.
Wat je als ondernemer zeker wél moet delen
Je móet natuurlijk niets, maar we raden je aan om in ieder geval over deze dingen altijd eerlijk te zijn.
1. Strategische richting en visie
Medewerkers willen weten waar het bedrijf naartoe gaat en hoe (en óf) hun werk daaraan bijdraagt.
2. Prestaties van het bedrijf
Deel jullie resultaten, maar zorg altijd voor context en duiding. Een winstdaling is niet direct erg of reden voor paniek, want het kan zomaar komen doordat jullie team enorm is uitgebreid of doordat jullie in andere dingen investeerden — die komende tijd meer opleveren. Voorkom geruchten, wees eerlijk.
3. Veranderingen die je mensen beïnvloeden
Wees altijd proactief in je communicatie over veranderingen. Gaat er een manager weg? Zorg dat ze het intern horen — en niet bijvoorbeeld via een partner of klant. Werken jullie binnenkort met een ander CRM-systeem? Vertel ze dan dat ze een training krijgen en dat je eventuele weerstand snapt, maar óók dat het hun werk veel efficiënter maakt.
4. Waardering voor het werk van je medewerkers
Waardering doet wonderen. Benoem specifiek wat ze goed doen, wat in het algemeen goed gaat en wat de impact van j mensen is.
5. Je eigen leerproces
Ook jij hebt niet altijd de waarheid in pacht. En je bent ook niet vanaf dag één de allerbeste werkgever die een medewerker zich wensen kan. Maar de wil om te groeien, zelfreflectie, open- en eerlijkheid zijn daarin heel belangrijk. Laat zien dat ook jij je ontwikkelt en groeit — dat moedigt de rest aan hetzelfde te doen.
Wat je beter níet deelt
Als we het hebben over strategische eerlijkheid, dan bedoelen we dat je dit soort dingen beter niet met je mensen deelt. Of dat je het net iets anders verpakt.
1. Dingen over je persoonlijke financiën
Als commercieel bedrijf wil je altijd groeien. Maar het kan behoorlijk wat (onnodige) druk op je mensen leggen als je ze vertelt dat je je zorgen maakt om het betalen van je hypotheek als de winst niet groeit. Vertel dan liever dat je de winstgevendheid verbetert om duurzaam te groeien.
2. Vertrouwelijke klantinformatie
Respecteer de privacy van je klanten (en andere partners) altijd. Je hoeft dus niet te zeggen dat klant X in de financiële problemen zit en dat ze daarom later betalen. Je kan dan wel delen dat sommige klanten later betalen en dat je daarom het incassobeleid aanscherpt.
3. Negatieve gevoelens over individuele medewerkers
Uiteraard mag je het delen als er iets niet goed gaat. Als je iets anders verwachtte. Maar personeelszaken bespreek je het beste alléén met de betrokken personen. Ga individuele gesprekken aan.
4. Onzekere plannen
Deel alleen plannen waar je redelijk zeker van bent. Dus geen vaagheden als dat je ‘misschien volgend jaar een ander bedrijf koopt’, maar wel iets als dat je ‘de verschillende groeimogelijkheden voor volgend jaar onderzoekt’.
5. Onzekerheden
Je diepste onzekerheden over de toekomst van je bedrijf deel je liever niet meteen met je medewerkers. Zeg dus geen dingen als “Ik vraag me af of we dit wel gaan redden”, maar vertel ze: “We staan voor uitdagingen én we hebben een plan om die aan te pakken.”
Benut de kunst van het framen
Framen zien we vaak als iets negatiefs, maar dat is het niet. Het is simpelweg een manier om informatie te presenteren — en dat is dus niet slecht. Zo kan je een huis omschrijven als “klein, maar knus” of “compact, efficiënt ingedeeld”. Beide zijn waar, maar het frame beïnvloedt hoe iemand het beleeft. Met andere woorden: hoe je informatie presenteert is vaak belangrijker dan wát je deelt. Hier zijn wat bewezen en slimme technieken.
1. Gebruik de sandwich-methode
Start positief, deel het moeilijke nieuws en eindig met een actieplan. Denk aan iets als: “We hebben dit kwartaal fantastische scores voor klanttevredenheid bereikt. Onze omzet is wel 10% gedaald door marktomstandigheden. Daarom gaan we de volgende acties ondernemen…”
2. Kom eerst met de context
Leg uit waarom iets gebeurt voordat je vertelt wat er gebeurt.
“De markt voor onze diensten is de laatste maanden veranderd door nieuwe technologie. Dit betekent dat we moeten innoveren om relevant te blijven.”
3. Communiceer oplossingsgericht
Focus op wat je eraan gaat doen, niet alleen op het probleem.
“We hebben een uitdaging met onze leveringstijden. Daarom investeren we in een nieuw logistiek systeem en huren we een extra medewerker in.”
Veelvoorkomende valkuilen (waar we allemaal wel eens in stapten)
• Te laat communiceren
Wachten tot problemen onhoudbaar worden? Dat maakt het alleen maar erger.
• Inconsistente verhalen
Zorg dat je boodschap hetzelfde is naar iedereen in het team.
• Te veel details
Geef context, maar verdwaal niet in details die niet relevant zijn.
• Emotioneel communiceren
Neem de tijd om je gedachten op een rijtje te zetten voordat je communiceert.
Wil je samenwerken aan groei, zodat je je plezier, winst en vertrouwen maximaliseert?
Mensen die gewend zijn aan eerlijke communicatie presteren beter (ook onder druk), komen sneller met oplossingen, zijn loyaler aan je bedrijf, voelen minder stress en onzekerheid én groeien mee met je bedrijf. De moeite waard dus om na te denken over wat je (intern) communiceert én hoe je dat doet.
Vind je het prettig om een team naast je te hebben staan dat zich bezighoudt met je administratie, je financiële doelen, je fiscale voordelen en je doelen? Activaa helpt je graag met een effectieve bijdrage aan je plannen voor je omzetgroei. Niet alleen door te kijken naar je cijfers, maar ook door je te coachen en je te voorzien van het beste advies. Kop (virtuele) koffie doen en je mogelijkheden bespreken? Vinden we leuk!