‘De klant is koning’, hoor je vaak. Of je werkt samen met een ondernemer en eigenlijk verloopt helemaal niets zoals jij het graag had gezien. Hoewel je als ondernemer eigen baas bent, heb je te maken met heel veel mensen, projecten, keuzes en grenzen. Maar, ja, het is je eigen bedrijf, dus je wil ook graag dat mensen graag met jou samenwerken, iets bij je afnemen en terugkomen. Grenzen stellen als ondernemer is belangrijk om je écht goed te voelen in je eigen bedrijf.
Je bent als ondernemer al snel geneigd om veel meer te geven dan dat je terugkrijgt. Je wil het goed doen, je wil dat mensen je aardig vinden en je wil zeker geen omzet mislopen. Toch loont het echt om ‘nee’ te zeggen, grenzen te voelen en ze aan te geven. Zo werk je niet met klanten die je — als je heel eerlijk bent — liever niet hebt, houd je energie over voor de projecten en taken die jou wel heel blij maken en hoef je je geen zorgen te maken over of iemand niet te veel van je vraagt. Hoe zorg je er nou voor dat jij als ondernemer je grenzen goed aanvoelt én aangeeft?
Grenzen aangeven, maar wat zijn het eigenlijk?
Een grens is niet universeel — grenzen liggen voor iedereen ergens anders. En dat is logisch, want de ene kan meer aan dan de ander. Tel daarbij op dat je grenzen ook per dag kunnen en mogen verschillen. Als jij slecht hebt geslapen, bereik je waarschijnlijk eerder een grens dan wanneer jij blaakt van energie. Het is niet raar of erg als jij na een hele dag werken geen zin meer hebt in een feestje.
Om grenzen aan te kunnen geven, moet je ze wel eerst herkennen. En dat klinkt misschien simpeler dan het is: luister naar je lichaam. Heb je veel hoofdpijn? Grote kans dat je ergens stress van krijgt. Krijg je buikpijn als je aan een bepaalde klus of klant denkt? Kijk dan wat daar misgaat. Misschien kan je taken uitbesteden of misschien moet je wel helemaal stoppen met die klant.
Verschillende soorten grenzen
Om het nog een beetje ingewikkelder te maken — je hebt verschillende soorten grenzen: fysieke grenzen, mentale grenzen en emotionele grenzen.
• Fysieke grenzen: wie mag jou aanraken en in welke mate, maar ook toegeven aan de signalen die jouw lichaam je geeft
• Mentale grenzen: je eigen mening vormen, je gedachten uiten en niemand anders de baas laten zijn over jouw gedachten
• Emotionele grenzen: je wapenen tegen negatieve invloeden van buitenaf en je emoties niet wegstoppen
Naast dat jouw grenzen per dag en per moment mogen verschillen, mogen ze ook per persoon verschillen. Van sommige mensen kan je nou eenmaal meer hebben dan van een ander en dat is prima.
Heb je moeite met ontdekken wat je grenzen zijn? Probeer dan deze zinnen af te maken:
• mijn klanten/mede-ondernemers/partners mogen niet…
• ik heb alle recht om mijn klanten/mede-ondernemers/partners te vragen om…
• om mijn bedrijf, tijd, energie en geluk te beschermen, mag ik…
Waarom vinden we het zo moeilijk om grenzen aan te geven?
We leren er niks over op school en als je geen mede-ondernemers om je heen hebt, moet je toch zelf een beetje uitvogelen wat jouw grenzen zijn en wanneer je die aangeeft. Terwijl het zo belangrijk is, want grenzen helpen je (chronische) stress en zelfs burnouts voorkomen. Het komt door onze eigen gedachten en gevoelens dat we het lastig vinden om grenzen aan te geven. Denk aan:
• een ander plezieren om toch in te gaan op de wensen, terwijl je daar eigenlijk geen tijd voor of zin in hebt
• bang zijn dat je daalt op de waarderingsladder van de klant
• niet buiten de boot willen vallen
• geen ‘imagoschade’ op willen lopen doordat iemand jou lui vindt
Ook onze normen en waarden spelen een rol:
• overwerken lijkt de norm
• ‘iedereen kan dit, dus ik ook’
• falen mag niet (jawel, falen is goed voor je!)
We zijn dus niet alleen bang voor de reactie van de ander, maar ook voor onze eigen gedachten erover.
Grenzen stellen is belangrijk
‘Als je ‘nee’ zegt tegen een ander, zeg je ‘ja’ tegen jezelf.’ Met andere woorden: als jij ‘nee’ zegt tegen iemand, heb je de ruimte om ‘ja’ te zeggen tegen datgene waar jij wél heel blij van wordt. En door dingen te doen die jij belangrijk vindt, voel je je rustiger, meer gewaardeerd (want klanten voelen het ook als jij dingen doet voor de volle honderd procent) en tevredener.
Daarnaast krijg je meer zelfvertrouwen en zelfrespect, want je komt voor jezelf op, je loopt je eigen pad en je doet wat jou blij maakt. Je bent minder moe, want je hoeft geen energie te verspillen aan het iedereen naar de zin te maken. Grote kans dat je ook minder ballen in de lucht hoeft te houden en dat je daardoor minder stress ervaart.
Zo geef je die grenzen aan
De meeste mensen houden niet van conflicten. Het goede nieuws: een grens aangeven hoeft niet uit te lopen op een conflict. Praktische tips:
• houd het bij jezelf: ‘ik krijg het gevoel dat je mij en de klus niet serieus neemt als je deadlines mist’, ‘ik vind het niet prettig als je zo tegen me praat, want ik voel me als een klein kind in de hoek gezet’, ‘ik baal ervan als je telkens te laat komt’
• je hoeft niet te discussiëren over je gevoelens of grenzen — niemand kan jouw gevoel ontkennen
• kies een moment waarop je niet emotioneel bent om de confrontatie aan te gaan, zodat je geen dingen zegt waar je later spijt van krijgt
• benoem wat er aan de hand is (en of de ander het daarmee eens is), vraag — als dat passend is — waarom dat zo is en geef aan hoe het voor jou voelt, vertel daarna wat je wil
Businesscoaching: jouw stok achter de deur
Vind je het lastig te bepalen hoe jij je bedrijf naar het volgende niveau tilt? Wil je hulp bij het doorhakken van knopen op het gebied van je financiën? Kan je wel wat hr-advies gebruiken? Of heb je juist kennis en ervaring nodig in de vorm van juridische bijstand? Neem gerust contact met ons op!