Je ontkomt er niet aan als ondernemer: feedback geven én ontvangen. Of je nou wel of geen personeel in dienst hebt, een dienst verleent of producten verkoopt: er is altijd wel een moment van kritiek. Maar hoe geef je goede feedback? Hoe ga je ermee om als je zelf feedback krijgt? En waarom is (goede) feedback eigenlijk zo belangrijk?
Ben je net lekker aan je werkdag begonnen, zie je een mail boordevol kritiek. Of je ontdekt dat die ene medewerker niet heeft gedaan wat je vroeg. Dan moet je iets met de feedback: ontvangen en actie ondernemen of juist de feedback geven. Goed om te weten: feedback is belangrijk. Het is goed om eerlijk (en respectvol) naar elkaar te zijn en de lucht te klaren. Feedback hoeft ook absoluut niet altijd positief te zijn, als je maar weet hoe je het brengt én ontvangt. En ja, positieve feedback geven mag dus ook zeker!
Verschil tussen nuttige en nutteloze feedback
Het is goed om te beginnen met dat er twee vormen van kritiek zijn: nuttige en nutteloze. Nuttige kritiek is feedback waar je je soms zelfs opgelucht door voelt, omdat je dan ziet wat er mis is met je werk. Nutteloze feedback is de vorm die niet opbouwend is — het voelt als afbranden en daar heeft helemaal niemand iets aan. Die tweede vorm heeft een vernietigende toon, is vaak veel te algemeen en is bedoeld om jou een gevoel van schaamte te geven.
Weet dat je fouten mag maken. De wereld vergaat niet. Laat je niet ontmoedigen door kritiek. Groei is altijd een proces met golfbewegingen — je doet twee stappen vooruit en weer eentje achteruit. En soms beweeg je even helemaal niet. Dat is prima.
Feedback geven
Goed feedback geven bestaat uit een aantal onderdelen en het begint eigenlijk al voordat je überhaupt een gesprek aangaat. Je moet je goed voorbereiden, nadenken over wat eigenlijk precies je punt is, hoe je het graag wél wil zien en welke afspraken je wil maken. Denk ook na over verschillende scenario’s: wat als het bij de persoon thuis niet lekker loopt en je een huilend persoon tegenover je hebt zitten?
1. Ga na of de ontvanger het goed vindt als je (nu) feedback geeft
Je feedback is veel effectiever als de ontvanger er op dat moment ook echt voor openstaat. Daarnaast geef je hiermee aan dat je ook ziet dat iemand wél goed werk levert.
2. Wees heel concreet in welk gedrag je zag
Bijvoorbeeld: ik zag dat we drie keer hebben afgesproken dat jij de mailbox leeg zou maken en dat is alle keren niet gebeurd: er stonden nog onbeantwoorde mailtjes in van vier dagen geleden.
3. Leg uit wat dit in jouw ogen doet
‘Dat geeft mij het gevoel dat je mij en dit werk niet serieus neemt.’
4. Kijk of de ander jouw observatie herkent
Misschien heeft degene tegenover je een heel andere beleving. Bijvoorbeeld dat jullie hebben afgesproken dat zij of hij de mailtjes die over een bepaald onderwerp gaan of een specifieke actie vereisen laat staan.
5. Vertel hoe je het voortaan graag wil zien
“Ik wil graag dat we van elkaar weten wat we verwachten en dat we de afspraken nakomen. Mocht het een keer niet lukken, dan geven we dat voor de deadline aan.”
6. Maak goede afspraken
Je geeft de feedback, omdat je wil dat het in de toekomst beter gaat. Om dat voor elkaar te krijgen, moet je goede afspraken maken. Je kan zelf afspraken aandragen, maar het is ook heel effectief om de ander na te laten denken over wat goede afspraken zijn.
Feedback ontvangen
Of je nou nuttige of nutteloze feedback krijgt, dit zijn handige tips om ermee om te gaan.
1. Hoor de kritiek aan en bijt in één keer door die toch wel zure appel heen
Luister goed en vraag naar uitleg als je iets niet snapt. Wat ook goed werkt: aan het einde samenvatten wat je net hebt gehoord, om te kijken of jullie wel op dezelfde pagina zitten.
2. Verdedig jezelf niet meteen, bedank de ander wel
Bijna iedereen heeft de neiging zich direct te gaan verdedigen, terwijl dit niet nodig is. Het is — als het goede feedback is — geen persoonlijke aanval. Vraag door en zorg dat je weet wat de ander van je wil. Jij kan op een later moment bepalen wat je met de feedback doet.
3. Noteer later wat jou dwarszit: welke zinnen of (voor)oordelen raken je? En wat is nuttig?
Waar ben je het mee eens? Waar kan je je totaal niet in vinden? Wil je er iets mee doen en zo ja, wat dan? Als je er iets mee gaat doen, laat de ander dat dan ook weten.
4. Lees een positieve beoordeling of haal een mooi compliment dat je eerder kreeg voor de geest
Je mag herstellen van kritiek en daar is dit een goede manier voor. Weet dat als je werk of handeling echt niet zo goed was, het waarschijnlijk een opstapje is naar beter.
5. Klim weer in je werkzadel en ga aan de slag
Want dat is de beste manier om je niet te laten blokkeren door kritiek.
Feedback ontvangen op je financiële zaken of wil je businesscoaching?
Heb je behoefte aan iemand die meekijkt naar je (financiële) bedrijfsvoering? Bij Activaa doen we dat. Van meedenken over investeringen en je oude dag tot helpen met een cashflowplanning om je bedrijf gezond te houden. Neem je contact met ons op?